Nhiều phụ huynh chia sẻ rằng trong những cuốn sách dạy con có viết về 2 chiến lược đó là bình luận và biên dịch. Nó có khác nhau không, khác nhau như thế nào và nên dùng trong thời điểm nào? Vậy hôm nay cô Huyên sẽ chia sẻ với các cha mẹ về 2 chiến lược này cũng như là cách phân biệt và áp dụng chúng trong hành trình nuôi dạy con trẻ.
Chiến lược bình luận
Bình luận là khi chúng ta nghe được những thông tin để biểu đạt cho hành động của 1 ai đó mà có thể chúng ta nhìn thấy hoặc không nhìn thấy. Ví dụ như khi chúng ta nghe đài, nghe những trận bóng được bình luận viên tường thuật qua radio, chúng ta vẫn có thể tưởng tượng được các cầu thủ trên sân là ai, ai đang cầm bóng, ai là người ghi bàn, trận đấu đang diễn ra như thế nào. Hay như khi chúng ta xem TV thì chúng ta cũng vừa xem được hình ảnh và vừa nghe được bình luận viên nói rất chi tiết về hoạt động trên sân của 22 cầu thủ, thậm chí cả huấn luyện viên, cổ động viên và thời tiết xung quanh nữa. Họ bình luận tất cả những điều họ thấy và những điều đang diễn ra để chúng ta có cảm xúc tích cực hơn cũng như là hiểu đúng hơn về những gì chúng ta đang nhìn thấy.
Vậy thì quay trở lại hoạt động dạy con, chúng ta cũng cần sử dụng bình luận như vậy. Khi chúng ta chơi cùng con, chúng ta quan sát cái con mình đang chơi, ví dụ đó là trò chơi nấu ăn chẳng hạn thì chúng ta sẽ bình luận là con đang nấu ăn, con đang nấu trứng, con đang cầm thìa để xúc trứng hoặc con bật bếp ga. Hoặc khi con cầm thìa xúc 1 món ăn lên miệng và bị rơi xuống thì chúng ta nói rằng con đang xúc ăn và rơi rồi. Đó là chúng ta đang bình luận.
Và chúng ta có thể thấy đôi khi bình luận viên có thể đưa thêm cả cảm xúc và suy nghĩ của bản thân vào hoạt động bình luận đó. Vậy chúng ta có thể bình luận về hoạt động mà con đang chơi cũng như là mẹ muốn cái gì. Nó sẽ phù hợp với những đứa trẻ trong giai đoạn giao tiếp sớm bởi các con có khả năng bắt chước âm thanh, bắt chước cách sử dụng từ, bắt chước cách thể hiện 1 điều gì đó cho cha mẹ để cha mẹ có diễn đạt ra bằng lời nói hộ mình về hành động của mình và bình luận về hành động đó.
Các con phải thật sự có những chủ ý ở bên trong mình thì thời điểm đó sử dụng chiến lược bình luận sẽ giúp cho con nghe được các thông tin bằng ngôn ngữ, giúp gia tăng ngôn ngữ hiểu của con và con có thể bắt chước được cách sử dụng các từ và ghép được các từ thành các câu đơn hoặc là bắt chước cả cách diễn đạt, thậm chí là bắt chước cả việc chia sẻ với ai đó 1 thông tin nào đó. Vậy thì đó là lúc mà chúng ta rất cần phải sử dụng đến chiến lược bình luận. Và ở thời điểm đó thì chúng ta sẽ thấy rằng chiến lược bình luận sẽ giúp cho các con học được rất nhiều về việc diễn đạt ngôn ngữ và hiểu ngôn ngữ cũng như là thể hiện, chia sẻ với người khác những điều mình muốn.
Chiến lược biên dịch
Biên dịch là khi chúng ta quan sát con chơi, chúng ta nhìn và nói về những hành động của con đang chơi và chúng ta biên dịch cả cảm xúc của con ở thời điểm đó. Chúng ta biên dịch cả những thông điệp mà con muốn gửi ra bằng hành động, chúng ta biên dịch cả nhu cầu của con ở thời điểm đó và chúng ta quan sát những điều xung quanh để chúng ta biên dịch để con cảm nhận được tác động vô điều kiện của một người ở bên cạnh mà không ảnh hưởng đến cuộc chơi của con. Và biên dịch sẽ giúp cho con cảm thấy có 1 người bên cạnh họ đang quan tâm đến mình, họ hiểu được cả những cảm xúc và nhu cầu của bản thân con và họ đang thể hiện cảm xúc của họ.
Ví dụ như là chúng ta sử dụng chiến lược biên dịch cho các em bé trong giai đoạn giao tiếp tiền chủ ý thì chúng ta sẽ thấy rằng là các con sẽ thực hiện các hoạt động chơi. Chẳng hạn như khi con đang chơi 1 cái ô tô thì chúng ta biên dịch là: “Con chơi ô tô, di chuyển ô tô đi, ô tô đang đi kìa, ô tô lăn rồi”. Và khi mà ô tô đã rơi vào gầm bàn hoặc gầm ghế mà khó lấy thì chúng ta nói rằng là: “Ô tô rơi vào gầm bàn rồi”.
Và lúc đó chúng ta quan sát để nhìn thấy những hành động của con. Khi chúng ta quan sát được hành động của con rồi thì chúng ta sẽ thấy rằng là ô tô rơi rồi, và lúc đó chúng ta nhìn thấy khuôn mặt của con buồn thì chúng ta biên dịch là: “Em đang buồn” hoặc là “Con đang buồn”. Khi chúng ta nhìn thấy con đang cầm tay của chúng ta và dí vào trong gầm bàn, gầm ghế và muốn chúng ta lấy giúp thì chúng ta cũng biên dịch là: “Muốn mẹ giúp” hoặc “Con muốn mẹ giúp”.
Tất cả những điều đó sẽ tùy vào năng lực hiểu ngôn ngữ của con để chúng ta nói như thế nào cho con hiểu được. Và hành động của con đó đã được chúng ta biên dịch lại để con có thể nghe được, hiểu được và cảm thấy rằng cha mẹ đang hiểu con ở thời điểm chơi đó. Đó được gọi là biên dịch.
Khi chúng ta biên dịch thì chúng ta sẽ thấy rằng giao tiếp của con và cha mẹ sẽ được kết nối hơn và con sẽ có cảm xúc tin tưởng và yêu cha mẹ hơn. Con sẽ cảm thấy có cha mẹ ở bên cạnh là 1 điều tuyệt vời. Vậy thì biên dịch sẽ giúp chúng ta rất nhiều trong việc kết nối với các em bé ở giai đoạn giao tiếp tiền chủ ý.
Và để trở thành những người cha mẹ thông thái cũng như có thêm một chuyên gia đồng hành cùng con, đừng quên theo dõi cô Huyên nhé!
YouTube: https://www.youtube.com/@HoangThiHuyenOfficial
Website: https://cohuyenanphu.com
