Bình tĩnh tiếp nhận
Chúng ta hãy nên tiếp nhận đó là chuyện bình thường. Chúng ta càng thể hiện không thể chấp nhận được khi con chửi bậy thì chính con của chúng ta sẽ phát hiện ra đó là nỗi sợ của cha mẹ. Và mỗi lần muốn chống đối hoặc trả đũa cha mẹ thì đứa trẻ có thể sử dụng những câu chửi bậy để làm cha mẹ tức tối.
Bên cạnh đó chúng ta có thể đặt ra câu hỏi là làm thế nào con biết được những điều đó để nói. Có thể từ Youtube, TV, phim hay từ nhóm bạn mà con đang chơi hay từ giao tiếp trong gia đình, từ câu chuyện của những người xung quanh. Chúng ta tìm ra nguồn đó để định hướng thông tin đầu vào cho con tốt hơn.
Con đang có những cảm xúc tiêu cực
Khi con phải nói bậy chứng tỏ trong con đã bắt đầu có những cảm xúc tiêu cực. Và điều đó có thể sẽ có uẩn khúc bên trong. Bởi khi con cảm thấy khó chịu nhưng không thể giãi bày ra được những nhu cầu, mong muốn, suy nghĩ của mình với bất kỳ ai thì con sẽ dễ cáu giận. Và khi cáu giận thì con sẽ bắt chước những người sử dụng ngôn từ không lịch sự để thể hiện ra sự cáu giận đó. Thì nó sẽ làm vơi đi sự bực tức của bản thân, nó như một cách trả đũa người làm mình cáu giận.
Vậy chúng ta phải dành nhiều thời gian hơn để chia sẻ cùng con, để lắng nghe con nói về những điều con đang cảm thấy bức xúc. Và chính chúng ta mời là người giúp con định hướng ngôn từ một cách tích cực.
Con không biết con đang nói bậy
Đôi khi con nói bậy nhưng không biết tác dụng của việc nói bậy đó hoặc con nói bậy nhưng không hiểu chính xác nghĩa của từ đó nó là cái gì. Giai đoạn từ 0 đến 6 tuổi, trẻ có khả năng đặc biệt là bộ não mở ra hoàn toàn để đón nhận mọi thứ nên con sẽ học từ môi trường tự nhiên rất nhanh.
Thế thì chúng ta phải hỏi rằng con có thực sự hiểu cái từ mà con đang nói nghĩa là gì không. Nếu con bảo con không thì chúng ta cũng không cần phải vội giải thích chi tiết nó là gì ở thời điểm đó. Chúng ta chỉ nói với con rằng đó là từ không hay, đó là từ sử dụng với mẹ chưa đúng. Ví dụ chúng ta nói rằng thay vì dùng chữ “mẹ kiếp” thì con hãy nói “con không thích” hay “con đang tức giận”. Và ta nói với con rằng khi con nói từ này thì miệng con sẽ thơm hơn.
Trường hợp những bạn cấp 2, cấp 3 mà nói bậy thì chúng ta sẽ phải giải thích cho con biết những điều thô tục sẽ mang lại hậu quả gì. Ví dụ như ta nói rằng là đôi khi việc nói tục có thể giúp con thoải mái hơn. Tuy nhiên một số người rất nhạy cảm, họ sẽ cảm thấy bị xúc phạm khi ai đó sử dụng những câu từ thô tục đối với họ. Và họ sẽ đóng ngay cánh cửa giao tiếp lại. Và như thế thì con không biết rằng là con sẽ mất đi cơ hội để kết nối, để làm ăn, để học một cái gì đó. Và hãy dạy cho con những ngôn từ tôn trọng người khác và ngôn từ không tôn trọng người khác.
Con có những nỗi đau
Chúng ta luôn sợ không có đủ thời gian. Thế nên chúng ta không dành trọn vẹn năng lượng và thời gian của mình ở một khoảng thời gian cố định hằng ngày dành cho con. Hầu như chúng ta sẽ tận dụng thời gian sau bữa ăn, buổi tối hoặc chúng ta chỉ dành thời gian cho con khi mà trường, lớp, xã hội phản hồi những điều tiêu cực về con. Và chúng ta dành những khoảng thời gian đó để nói chuyện với con về những điều mà con cần điều chỉnh. Điều đó sẽ dẫn đến con có những cảm xúc tiêu cực. Con sẽ cảm thấy không được đón nhận, không được chia sẻ, không được yêu thương đủ đầy. Và rất dễ dẫn đến việc con dành thời gian của mình cho game, thuốc lá điện tử, cho những mối quan hệ không tích cực. Điều đó cũng khiến cho con dễ tiếp cận với văn hoá, ngôn từ chửi thề.
Và đôi khi có những thứ trẻ bị bỏ rơi quá lâu thì nó lại nghĩ rằng cha mẹ chỉ dành nhiều thời gian cho con khi họ phát hiện con của họ bắt đầu nói bậy, nghiện game hoặc chơi với nhóm bạn xấu. Thì ở thời điểm đó con đã tìm ra một công cụ để kết nối với cha mẹ rằng khi con thể hiện điều tiêu cực thì cha mẹ sẽ dành thời gian cho con.
Chính vì thế khi con nói tục chửi bậy thì thật sự bên trong đứa trẻ đó đang có nỗi đau. Và khi lặp đi lặp lại điều tiêu cực để khiến cha mẹ chú ý và quan tâm hằng ngày, vô tình não bộ của con sẽ học được cách thiết lập thói quen tiêu cực.
Họp gia đình
Những cuộc họp gia đình là rất quan trọng tuy nhiên phần lớn các gia đình Việt Nam lại không có thói quen họp gia đình. Chúng ta chỉ họp khi có những biến cố xảy ra và thường thì nó gắn với những điều tiêu cực nên chúng ta sợ việc đó. Nhưng trong thời đại hiện nay, việc họp gia đình nên trở thành một hoạt động thường kỳ trong gia đình của chúng ta. Và mỗi tuần thì chúng ta nên họp gia đình một lần. Để chia sẻ những điều chúng ta đã làm được, chưa làm được lắng nghe những thành viên khác nói. Và chính xác là những cuộc họp gia đình mang lại sự gắn kết. Vậy thì chúng ta hãy tận dụng và chắt chiu thời gian để thực hiện các cuộc họp gia đình càng tốt, càng chất lượng thì sẽ càng có giá trị tuyệt vời để xây dựng nội động lực bên trong con.
Đặt câu hỏi
Bình tĩnh tiếp nhận và tôn trọng cảm xúc của con. Chúng ta phải đặt ra những câu hỏi thật sự thông minh rằng tôi đã làm gì để bây giờ con tôi như thế này, đã có chuyện gì xảy ra khiến cho con tôi thực hiện những việc như thế này. Và con tôi thực hiện những việc như thế này khi nào, ở đâu. Để chúng ta sẽ cùng con vượt khó, để con mới tìm được một miền đất mới.
Và để trở thành những người cha mẹ thông thái trên hành trình dạy con, đừng quên theo dõi cô Huyên nhé!
YouTube: https://www.youtube.com/@HoangThiHuyenOfficial
Website: https://cohuyenanphu.com
