Nhiều phụ huynh băn khoăn cha mẹ có con bị tự kỷ nhưng không có điều kiện để can thiệp cho con thì con có phát triển được hay không? Vậy hôm nay cô Huyên sẽ chia sẻ với cha mẹ 1 số kiến thức để giải đáp được vấn đề này.
Can thiệp không phải là con đường duy nhất
Đầu tiên, việc chúng ta không thể cho con tham gia học tập tại môi trường giáo dục đặc biệt thì đó không phải là dấu chấm hết cho sự phát triển của 1 đứa trẻ bị rối loạn phổ tự kỷ. Bởi vì khi con bị rối loạn phổ tự kỷ và chúng ta không có tiền can thiệp thì con vẫn phát triển.
Học tập không phải con đường duy nhất để đi tới thành công. Nhưng học tập là con đường ngắn nhất để chúng ta bước tới thành công. Và nếu chúng ta đi trên 1 hành trình phát triển mà được học tập bài bản nghiêm túc và được tạo điều kiện để tiếp xúc với những kiến thức tốt thì con đường chúng ta bước tới thành công sẽ ngắn hơn, dễ dàng hơn những người phải tự mò mẫm trên hành trình sống bằng cách thử, sai và làm lại.
Những em bé bị rối loạn phát triển cũng như vậy. Nếu như 1 em bé rối loạn phát triển được trị liệu đúng môi trường, đúng phương pháp và được can thiệp tích cực cộng với gia đình hỗ trợ thì các con sẽ phát triển nhanh và đó là con đường ngắn nhất để đưa con trở về với sự phát triển hoàn thiện tích cực. Tuy nhiên, bên cạnh đó còn rất nhiều yếu tố ảnh hưởng tới hành trình phát triển của con. Nên việc các con không được can thiệp không phải là dấu chấm hết cho hành trình phát triển của con mà chỉ là con đường con đi sẽ dài hơn.
Cha mẹ là nhân tố quyết định tới sự phát triển của con
Vậy trong trường hợp đó thì giải pháp nào cho chúng ta? Sau đây cô Huyên sẽ chia sẻ chìa khóa để cha mẹ có thể hỗ trợ cho con phát triển lâu dài nhất. Đó là phương pháp cho bất kỳ mô hình tư vấn nào mà những người làm trị liệu hay những nhà chuyên môn về giáo dục hay những bác sĩ nhi khoa đều khuyến nghị.
Đó là cha mẹ là nhân tố quan trọng nhất trong hành trình trị liệu và hỗ trợ cho những trẻ rối loạn phát triển, đặc biệt là rối loạn phổ tự kỷ. Để việc trị liệu thành công thì cần tới yếu tố trị liệu đa ngành, mà cha mẹ chính là trung tâm của trị liệu đa ngành, là tâm của đường tròn mà tất cả những người đang trị liệu cho con ở trên đường tròn đó. Điều này thể cha mẹ có vai trò quan trọng nhất, quyết định tới sự phát triển của con.
Nhiều phụ huynh thắc mắc nhưng cha mẹ không có phương pháp, chuyên môn, kỹ thuật thì làm sao để dạy con? Và khi không có các cô bên cạnh thì cha mẹ không tin rằng mình làm được. Tuy nhiên, niềm tin của cha mẹ ở đây là niềm tin giới hạn.
Cha mẹ có thể tìm những người làm chuyên môn và học ở họ kỹ thuật, phương pháp để dạy và hỗ trợ con tại nhà. Bên cạnh đó, cha mẹ cần dành nhiều thời gian hơn nữa cho con mình và sử dụng những điều đã học được để biến thời gian bên con thành thời gian trị liệu cho con tại nhà.
Không ai yêu thương con như cha mẹ. Không ai đầu tư cho con như cha mẹ. Và không ai kiên nhẫn với con như cha mẹ. Chúng ta không bao giờ bỏ rơi con của chúng ta. Những người trị liệu, thầy cô, bác sĩ, những người hỗ trợ cho con không có đầy đủ các yếu tố này. Không chỉ vậy, cha mẹ là người có thời gian bên con dài nhất. Thầy cô chỉ có thể bên con 1 đoạn đường thôi những cha mẹ là người đi cả 1 cuộc đời với con.
Đó là những yếu tố cần thiết để cha mẹ có thể trở thành những người hỗ trợ con mình tốt nhất tại nhà. Cha mẹ hãy nhớ rằng vai trò của cha mẹ là vô cùng quan trọng. Nếu như không có tiền cho con đi can thiệp cũng không sao bởi cha mẹ chính là chìa khóa để mở ổ khóa những vấn đề khó khăn của con.
Giải pháp cho cha mẹ
Cài đặt lại tư duy
Hãy tưởng tượng trong não trẻ tự kỷ như 1 cuộn len rối. Các neuron thần kinh đang móc nối vào nhau 1 cách không có quy luật. Con đang gặp khó khăn 1 cách bị động, con không kiểm soát được nó chứ không phải con chủ động tạo ra những hành vi bất thường đó.
Chính vì vậy cha mẹ cần phải chuẩn bị tâm thức rằng đừng cố gắng bắt con phải làm theo ý của mình. Và đừng cố gắng dùng sức của mình để kéo cuộn len rối. Vì chúng ta càng nỗ lực, cố gắng 1 cách nóng vội thì cuộn len đó càng rối, càng khó gỡ hơn.
Muốn gỡ được 1 cuộn len chúng ta cần phải thư giãn, bình tĩnh đối diện và chấp nhận sự rối ren của cuộn len. Chúng ta phải quan sát bằng nhiều góc cạnh xung quanh. Hãy hít thở thật sâu và chấp nhận nó 1 cách yêu thương nhất, chạm vào nó bằng bàn tay nhẹ nhàng nhất và ở đó chúng ta sẽ bắt đầu tìm và gỡ.
Hãy kiên trì từng chút, từng chút một qua từng ngày kết hợp với sự dẫn dắt từ những nhà chuyên môn mà cha mẹ theo học thì cuộn len sẽ được gỡ dần ra và một ngày nào đó nó sẽ được gỡ ra hết.
Kiên trì và đầu tư thông minh
Với con của chúng ta cũng vậy. Việc cha mẹ kiên trì nhiều ngày bên con, đến 1 ngày con bắt đầu mở cửa để đón cha mẹ bước vào thế giới của con và ở đó cha mẹ mới thật sự hiểu được nỗi đau, hiểu được sự khó khăn, mệt mỏi của con, sự bối rối của con trong hành trình sống.
Và lúc đó chúng ta mới thấy thương con, chúng ta bắt đầu sử dụng các kỹ thuật chiến lược, cách thức đã được học và hướng dẫn từ những người làm chuyên môn để giúp con đi ra khỏi thế giới một mình con, để con được nhìn thế giới của chúng ta và dắt tay con đi cùng nhau tới hành trình tích cực.
Chúng ta không thể ép con bước ra khỏi thế giới của mình để đến sống trong thế giới của cha mẹ được. Nhưng chúng ta hoàn toàn có thể cùng con sống trong thế giới của con và cũng cùng con sống sống với thế giới của chúng ta.
Tất cả những điều đan xen đó tạo thành giá trị, vị cuộc sống. Đó cũng là lúc cha mẹ sẽ nhìn được sự đáng yêu trong hành vi của con. Và như vậy hành trình phát triển của con không nhất thiết phải có 1 người trị liệu đặc biệt mà con sẽ vô cùng cần những người phụ huynh yêu thương, kiên trì, có phương pháp và nỗ lực, bền bỉ ở cạnh con.
Vậy thì điều quan trọng là các cha mẹ không được bỏ cuộc. Chúng ta phải chấp nhận những gì đang có và mở tâm thức để học tập.
Thứ nhất, chúng ta phải đầu tư thời gian đi học. Thứ 2, chúng ta phải đầu tư tiền bạc để đi học. Đó mới là đầu tư dài hạn nhất. Bởi chúng ta còn dạy con tới tận khi chúng ta già. Thứ 3, chúng ta phải đầu tư về năng lực của chúng ta. Đó là sự tập trung, sự kiên trì, khả năng ứng dụng 1 cách nghiêm túc nhất trong hành trình kết nối và dạy con.
Nguồn kiến thức
Vậy học tập ở đâu để chúng ta có nguồn kiến thức để dạy con?
Các nguồn để cha mẹ có thể tìm kiếm các phương pháp dạy con tại nhà tích cực đó là các tổ chức, hội nhóm về trẻ tự kỷ uy tín tại Việt Nam, những cộng đồng từ các chuyên gia, những người làm chuyên môn. Cha mẹ có thể tìm những trang web, blog của họ, nơi có những tài liệu, kiến thức, những bài tư vấn để chúng ta có thể nghe, đọc để dạy con hoặc là đánh giá năng lực phát triển, sàng lọc vấn đề của con.
Ở Việt Nam hiện tại có rất nhiều người làm chuyên môn uy tín, chúng ta có thể đọc sách của họ, tham gia vào những chương trình tư vấn của họ trên các kênh truyền thông. Họ có đủ những kiến thức để giúp cha mẹ có được những kỹ thuật, hướng dẫn các cha mẹ từng bước một để dạy được con những hoạt động trong gia đình.
Hoặc các cha mẹ có thể tìm thông tin dạy con qua các cuốn sách sẽ giúp cho các cha mẹ có nhiều nhất các thông tin để hiểu đúng về căn cơ khoa học hơn. Các cha mẹ cũng có thể tìm tới các kênh YouTube mà họ chia sẻ các video thực hành dạy con. Đó là những nguồn thông tin mà ở thời điểm hiện tại cha mẹ dễ tiếp cận được những kiến thức dạy con.
Và hãy nhớ viết ra lịch trình bắt buộc trong 1 ngày chúng ta phải dành khoảng thời gian cụ thể cho con ý nghĩa nhất. Với 1 em bé bị rối loạn phổ tự kỷ, trung bình 1 tuần các con sẽ cần tối thiểu 20 giờ hướng dẫn trị liệu để có thể thoát khỏi những vấn đề khó khăn, những rối loạn của con.
Nhưng trị liệu 1:1 ở đây không nhất thiết phải có giáo viên để hỗ trợ con mà có thể đó là cha mẹ, ông bà, thầy cô hoặc bất kỳ người nào biết cách hướng dẫn con đúng phương pháp, đúng kỹ thuật. Để ở đó, con có thể vận hành cuộc sống từ những việc đơn giản nhất. Và hãy nhớ ưu tiên những việc con thường xuyên sử dụng để tham gia vào hành trình sống và kết nối để dạy con.
Hy vọng qua những chia sẻ của cô Huyên, các cha mẹ có thể có được câu trả lời cho riêng mình và trở thành những người phụ huynh biết đầu tư có lãi nhất cho tương lai của con và có hành trình kết nối và dạy con lâu dài nhất.
Và để trở thành những người cha mẹ thông thái cũng như có thêm một chuyên gia đồng hành cùng con, đừng quên theo dõi cô Huyên nhé!
YouTube: https://www.youtube.com/@HoangThiHuyenOfficial
Website: https://cohuyenanphu.com
